نقش رویا در طرح و رنگ؛ دل‌نوشته یکی از داوطلبان مهروماه در بلوچستان
از قدیم با هنر سوزندوزی که بخشی از هویت زنان بلوچ است آشنا و همواره مدهوش نقش و رنگ این هنر اصیل بودم.
اکنون این شانس را دارم که با انسان‌های مهربان، دوست‌داشتنی و آفرینندگان این هنر، از نزدیک آشنا شوم و معجزه‌ی این همه رنگ، نور و نقش را بهتر درک کنم.
تعاونی سوزندوزی «سازین دوچ بلوچ» با یاری پر مهر « موسسه‌ی توانمندسازی مهروماه » و تلاش هنرمندان سوزن‌دوز شهرستان سرباز شکل گرفت.
آنچه دستان توانا و سخت‌کوش زنان بلوچ بر تار و پود پارچه می‌آفرینند، برگرفته از آداب و باورها و امیدهایشان است.
هر دختر بلوچ از کودکی از مادر و نزدیکانش این هنر را می‌آموزد و با عشق به زندگی بهتر، آموزه‌ها را بر پارچه در قالب طرح و رنگ‌های متنوع می‌دوزد.
گویی رویاها و نگاه زیبایش را بر بوم زندگی نقش می‌زند تا چشم همگان با دیدنش پر از رنگ و نور شود.
روایت روزهای تلخ یک پدر و کودکی که مجبور است کار کند.
در خانه می‌خواهد به دخترش بگوید:« گل پری یک کاسه آب …» اما حرفش را می‌خورد. پیمانه کنار کتاب‌های درسی‌اش به دیوار تکیه داده روی تکه پارچه‌ای سوزن دوزی می‌کند. از رنگ قرمز خبری نیست. سوزندوزی بلوچی بدون رنگ قرمز مگر می‌شود؟ بله می‌شود. برای بار هزارم بیاد می‌آورد که پیمانه گفته بعد از آن اتفاق دیگر نمی‌تواند سمت رنگ قرمز برود. برای بار هزارم دست گل پری را می‌بیند که شده یک تکه گوشت سرخ رنگ. انگشتهایی که دیگر نبودند. انگشتهایی که هنوز مداد را لمس نکرده بودند. برای بار هزارم صدای گل پری در گوشش می‌پیچد که با اشک و لبخندی تلخ گفته بود: « بابا من دیگه نمیتونم سوزن بزنم اما بازم میتونم برم از سر هوتک* آب بیارم.
روایت معلم مدرسه و مدیر کارگاه صابون سازی کولیگ
آشنایی ما با خانم دهقانی از آنجا شروع شد که مؤسسه‌ی مهروماه به منظور کارآفرینی و مقابله با کرونا، تصمیم گرفت یک کارگاه صابون سازی در شهرستان سرباز راه‌اندازی کند. خانم دهقانی علی رغم اینکه تجربه‌ای در تولید صنعتی و کارگاهی نداشت، ولی به واسطه‌ی رشته‌ی تحصیلی مرتبط و سالها فعالیت در حوزه آموزش ، به عنوان سرپرست کارگاه انتخاب شد. آقای احمدی مسئول فنی تولید در تهران، هم با ارسال فایل‌های آموزشی و برقراری تماس، آموزش از راه دور را شروع کردند.
هدف از تاسیس کارگاه صابون‌پزی در بلوچستان
تأسیس کارگاه تولید مایع دستشویی کنونی و تعاونی آینده، به ویژه دارای اهمیت زیادی است چرا که در استان سیستان و بلوستان، به ویژه در مناطق روستایی و دور از شهرهای بزرگ، معمولاً اشتغالِ مردم، گذشته از بعضی کارهای خدماتی و کارهای خطرناک مانند قاچاق سوخت، بیشتر به زمین و آسمان وابسته است. با نبود زمین کشاورزیِ مناسب و کمبود آب یا باران‌های موسمی و سیلاب، کشاورزی رایج سنتی چندان رونقی ندارد و اشتغال پایداری نیست. با شروع تولید در این کارگاه، استعدادها و توانمندی‌هایی مجال بروز یافتند که باورش برای ما مشکل و برای آنها موجب اعتماد به نفس و افتخاری بود که نیازی به حضور ما نداشتند، مگر برای حفظ نظمی که در صنعت لازم است و گاهی برای پشتیبانی‌های ضروری.
اهمیت بومی‌گزینی در سیستان و بلوچستان
کارشناسان دلسوز مسائل آموزشی شهرستان سرباز، به ما می‌گویند: دانشگاه رفتن آرزوی دانش آموزان ما است، اما باید بدانیم راه یابی جوانان به دانشگاه، در این استان، با استان‌های برخوردار فرق بسیاردارد. ما در همه زمینه‌ها کمبود نیروی انسانی متخصص داریم و مهمتر از همه کمبود آموزگاران و دبیران که نخستین سنگ بنای دانش هستند. در سرباز دبیر ریاضی نداریم، دبیر تجربی اندک است، دبیرستان دانشگاه، واقع در روستای کدان، تنها دبیرستانی است که رشته ریاضی دارد. با این جاده‌های خطرناک کمتر دبیری از ایرانشهر یا راسک به این جا می‌آید. جز دبیرانی که عاشق‌اند؛ عاشق کارشان، زاد و بومشان و دانش آموزان‌شان.
کوچک‌ترین و شجاع‌ترین همیار محیط‌بان ایران، قربانی جاده‌های بلوچستان
خبر کوتاه بود و تلخ: «زکریا بشیره، کودک نازنین بلوچی که دو سال پیش و به خاطر نجات یک گاندو از یک گودال بی‌آب، نامش بر سر زبان‌ها افتاد، ساعاتی پیش بر اثر تصادف جان سپرد.» به همین سادگی!
زکریا بشیر، ناجی بچه گاندو در سال ۹۷، به عنوان «کنشگر برگزیده حقوق حیوانات»، نشان «خرس قهوه‌ای» را دریافت کرده بود.
در ناامیدی بسی امید است. آغاز کار کارگاه خیاطی در بلوچستان
چهار روز بیشتر از گشایش کارگاه خیاطی‌ای که با همت موسسه‌ی توانمندسازی مهروماه و همراهی داوطلبان بومی تأسیس شد نمی‌گذرد، و طی همین مدت کوتاه، ۱۲ هنرجو با اشتیاق و انگیزه از روستاهای دور و نزدیک به کارگاه می‌آیند .با توجه به شرایط و به دلیل حفظ فاصله‌ی اجتماعی، هنرجوها در گروه‌های کم تعداد آموزش می‌بینند.
انگیزه زنان هنرمند منطقه به حدی ست که بیشتر از ظرفیت پذیرش به کارگاه مراجعه کرده‌اند به همین دلیل در نظر داریم در آینده با برنامه‌ریزی دقیق امکان استفاده و حضور افراد بیشتری را در کارگاه فراهم کنیم و حضور و حمایت شما قوت قلب ماست.
افتتاح کارگاه خیاطی و سوزندوزی در بلوچستان
اگر خاطرتان باشد گفته بودیم که با همّت موسسه‌ی مهروماه، کارگاه خیاطی و سوزندوزی به زودی در مرکز شهر سرباز، افتتاح خواهد شد. حال مفتخریم گشایش این کارگاه را به اطلاعتان برسانیم.این کارگاه خیاطی و سوندوزی با هدف کارآفرینی و توانمندسازی زنان راه اندازی شد، تا دست آفریده‌های زیبای زنان بلوچ وسیله‌ای برای ارتقای زندگی‌شان باشد. با شروع فعالیت کارگاه، پذیرش و انجام سفارش‌ها نظم و سرعت بیشتری خواهد گرفت. این کارگاه قرار است به صورت تعاونی ثبت و اداره شود و همزمان دو تعاونی خیاطی و سوزندوزی در آن مشغول به کار خواهند شد.
ساخت مخزن آب و سرویس بهداشتی در روستای تورگوی بلوچستان با مشارکت مهروماه
دسترسی به آب آشامیدنی سالم، نخستین شرط زنده ماندن انسان و مهمترین نیاز اساسی است که این مردم از آن هم محرومند. تاکنون از آب شور چاه برای خوردن استفاده می کرده‌اند. تانکر آب ماهی یکبار به روستایشان می‌آید، ولی از آنجا که منبع ذخیره‌ی آب نداشتند، نمی‌توانستند آب را ذخیره کنند.
کارگاه خیاطی و سوزندوزی «جالار» با حمایت مهروماه
در روزهایی که اخبار بد بر سرمان آوار است، بشنویم خبر خوبی که با همت مهروماه رقم خورده.
قرار است کارگاه خیاطی و سوزندوزی «جالار» با حمایت مهروماه در شهر سرباز در بلوچستان افتتاح شود تا زنان محلی با هنر زیبای خود برای ارتقای زندگی‌شان تلاش کنند.
با گشایش این کارگاه در مرکز شهر سرباز، پذیرش و انجام سفارش‌ها نظم و سرعت بیشتری خواهد گرفت.
پ.ن: 《جالار》 نام نوعی از سوزندوزی بلوچی است.
گفتگو با خانم عایشه دهقانی؛ سرپرست کارگاه صابون پزی کولیگ در روستای سرباز
خانم دهقانی، با دو کودک خردسالش از روستای شاردر به کوازدر می‌آید و دو دختر جوان از روستای کان، دستیارش هستند. ایشان فارغ‌التحصیل رشته شیمی از دانشگاه دولتی زاهدان است و علاوه بر کار در کارگاه صابون پزی در مقطع متوسطه و راهنمایی تدریس می‌کند. دانش‌آموزانش را به اندازه دستیاران جوانش در کارگاه دوست دارد و در هر دو محیط با عشق و انرژی کار می‌کند. می‌گوید از سر تصادف سر از رشته شیمی در دانشگاه درآورده و اوایل نگران بازار کارش بوده، اما هر چه گذشته بیشتر به این رشته به خصوص بخش آزمایشگاهش علاقه‌مند شده است. او در حال حاضر، مادری، معلمی و سرپرستی کارگاه را توأمان انجام می‌دهد.
ویژه نامه پروژه بلوچستان
سیل دی ماه ۹۸ در بلوچستان نه ناگهانی بود، نه غیر قابل پیش‌بینی. اما فاجعه‌ای بود که رنج بسیار به بار آورد و زیان‌هایی داشت که جبران آن برای مردمی که پیش از این سیل هم در شرایطی فاجعه‌بار زندگی می‌کردند بسیار دشوار بود.مهروماه با توجه به تخصص و مهارت‌های خود به درستی تصمیم گرفت در فاصله‌ای کوتاه پس از سیل در منطقه حضور داشته باشد. در این فایل به تفصیل با آنچه مهروماه پس از سیل بلوچستان در این منطقه انجام داد آشنا شوید.
تولید و توزیع صابون مایع در روستای سرباز بلوچستان توسط مهروماه
خبر جان باختن دو تن بر اثر ابتلاء به کرونا و مبتلا شدن ۲۲ نفر در چند روستای شهرستان #سرباز، آشفته و نگرانمان کرد. مهروماه در راستای مسئولیت اجتماعی خود و به منظور مقابله با کرونا طی روزهای گذشته توزیع صابون مایع استاندارد«کولیگ» که در کارگاه صابون سازی #مهروماه در شهرستان سرباز تولید آن ادامه دارد را در این‌مناطق آغاز کرده است.
توزیع ماسک در شهرستان سرباز توسط موسسه‌ی مهروماه
خبر شیوع کرونا در چند روستای شهرستان سرباز، ما را بر آن داشت تا علاوه بر توزیع صابون مایع «کولیگ»، قدم دیگری هم برداریم. اقدام بعدی ما در راستای مقابله با کرونا و انجام مسئولیت اجتماعی‌مان، تهیه و ارسال ماسک به منطقه بود. بدین منظور چهار هزار و چهارصد عدد ماسک پارچه‌ای تهیه کردیم. هزار عدد ماسک یکبار مصرف نیز میان خانوارهایی که فردی با تست کرونای مثبت دارند، توزیع خواهد شد.
صندوق همیاری؛ شکوفایی استعدادها، استقلال اقتصادی زنان بلوچستان
وقتی بعد از سیل، قدم به بلوچستان گذاشتیم تنها یک فکر در سرمان می‌گذشت؛ راه اندازی صندوق‌های همیاری. به این امید که بتوانیم زنان و دختران بلوچ را حمایت کنیم تا با ذوق و خلاقیتشان که بر تار و پود پارچه‌ها نقش می‌بندد، هنر اصیل خود را به نمایش بگذارند و به استقلال اقتصادی دست یابند.نخستین صندوق همیاری در روستای آرامکان شهرستان سرباز تشکیل شد.
مطالبه‌ی مردم جنگلوک در سیستان و بلوچستان به بار نشست
چند روز بعد از آتش گرفتن کپرها، جنگلوک در اضطراب افتاد. علی‌رغم تأمین مایحتاج ضروری و کمک‌های مردمی، ترس جابجایی و فرو پاشیدن اجتماع محلی، لحظه‌ای اهالی جنگلوک را رها نکرد. این سکونت‌گاه غیر رسمی، نقش حمایتی بسیار پررنگی برای ساکنانش دارد و وجودش برای ادامه‌ی حیات مردم ضروری است. روابط همسایگی در جنگلوک، مبتنی بر دوستی و اعتماد است و اهالی در بزنگاه‌ها به یاری هم می‌شتابند. بعد از آتش سوزی جابه‌جایی و اسکان پراکنده مردم مطرح شد. مردم اما، از جا به جایی همراه با پراکنده کردن به شدت ناراضی بودند و می‌گفتند هر جا می‌برند، همه‌ی محله را با هم ببرند.
بعد از گذشت چند ماه از آن ماجرا؛ اهالی جنگلوک با اراده و ایستادگی، به نتیجه‌ی دلخواه دست یافتند. نیروهای مردمی و حامیان در کنار مردم ایستادند. معتمد مردم، هم صدای اهالی را به گوش مسئولان رساند و آنها را به موافقت با خواست مردم ترغیب کرد. اکنون جنگلوک آرام شده است و خوشبختانه فعلاً خبری از جابه‌جایی و جدایی به گوش نمی‌رسد.
جنگلوک و آموزش بهداشت در مدرسه‌ی زندگی
حدود چهار ماه بعد از آتش سوزی، به جنگلوک بازگشتیم و با استقبال ساکنان چادرهای اطراف سرویس‌های بهداشتی و حمام روبرو شدیم. مادران از اینکه کودکانشان استفاده از سرویس‌های بهداشتی را یاد گرفته‌اند، شادند. امید که دل‌های بانیان این امر نیک، همراهان خوب مهروماه، هم شاد و خرسند باشد.
گزارش تولید صابون مایع در روستای سرباز بلوچستان
موسسه‌ی مهروماه برای کارآفرینی در راستای مقابله با کرونا، با همکاری آموزش و پرورش شهرستان سرباز اقدام به راه اندازی کارگاه صابون‌سازی در روستای کوازدر سرباز کرد. برای این منظور آزمایشگاه مرکزی هنرستان روستای سرباز انتخاب شد. خیلی زود تمام تجهیزات و مواد اولیه‌ی تولید به کارگاه منتقل شد.
