🔸آموزش در حصار ترس – نگرانی‌ها درباره تفاهم‌نامه بین نیروی انتظامی و آموزش و پرورش

امضای تفاهم‌نامه‌ای با عنوان «همکاری آموزشی، اجتماعی و فرهنگی» بین نیروی انتظامی و وزارت آموزش‌و‌پرورش، نگرانی‌های جدی میان فعالان حقوق کودک ایجاد کرده است. این اقدام برخلاف نقش مدرسه به عنوان محیطی امن برای کودکان است و آثار روانی و اجتماعی نگران‌کننده‌ای دارد.

🔻ایرادات وارده به به این تفاهم‌نامه

۱. نقض اصل حاکمیت آموزشی طبق اصل ۳۰ قانون اساسی، آموزش باید تحت نظر وزارت آموزش‌و‌پرورش و نهادهای تخصصی باشد. ورود نیروهای امنیتی به این حوزه، ناقض حریم آموزشی و قانون است. آیین‌نامه‌های شورای عالی آموزش‌و‌پرورش نیز استفاده از تنبیه و حضور غیرتخصصی را ممنوع کرده‌اند.

۲. نقض تعهدات بین‌المللی بر اساس کنوانسیون حقوق کودک، دولت‌ها موظف به تضمین مصلحت عالیه کودک و آموزش رایگان و ایمن هستند. ورود نیروهای انتظامی، فضای آموزشی را از امنیت و آزادی تهی می‌کند.

۳. تعارض با قوانین ملی حمایت از کودک قانون حمایت از کودکان (مصوب ۱۳۹۹) تأکید دارد هر اقدامی که سلامت جسمی و روانی کودک را تهدید کند ممنوع است. دخالت نیروی انتظامی در امور آموزشی مغایر با این قانون است.

۴. تجربه‌های ناموفق گذشته مطالعات نشان می‌دهد حضور نیروهای انتظامی در مدارس منجر به ترس، بی‌اعتمادی و آسیب‌های روانی بلندمدت در کودکان می‌شود. همچنین این نیروها تخصص لازم برای ارائه خدمات تربیتی و مشاوره‌ای را ندارند.

با توجه به موارد فوق، این تفاهم‌نامه: ▫️برخلاف قوانین داخلی و تعهدات بین‌المللی است؛ ▫️باید فوراً لغو شود؛ ▫️آموزش باید به متخصصان تعلیم و تربیت سپرده شود؛ ▫️به جای حضور نیروی انتظامی، از مشاوران و روان‌شناسان آموزش‌و‌پرورش استفاده شود. ایجاد فضایی امن، آزاد و متناسب با حقوق کودکان، حق مسلم همه کودکان است!

دیدار بهاری با همکاران و داوطلبان مهر و ماه – فروردین 1404

در بهاری دیگر دیداری تازه کردیم با همکاران و داوطلبان مهروماه که کنارمان بودند تا تلاش برای تغییر را به ثمر برسانیم و با آغازی نو در مسیر برقراری عدالت اجتماعی استوارتر گام برداریم. حضورتان سبز و مانا

🔸زخم‌هایی بر جان کودکان که دیده نمی‌شوند و آثار آن تا همیشه باقی می‌ماند!

در یکی از مدارس پسرانه شهر ری که باید پناه کودک باشد، باز هم خبر رسید که مدرسه، میدانِ تحقیر و آزار شد. نه جنگی در کار بود، نه دشمنی از بیرون آمده بود. درد، از همان‌جا آغاز شد که باید محل امنی برای آموختن می‌بود: مدرسه. در یکی از مدارس ابتدایی شهرری، معلمی با سوءاستفاده از جایگاهش، کودکان کلاس پنجمی را با نام «تنبیه سربازی» به خلوت نمازخانه برد و زخم‌هایی زد که نه بر تن، که بر روح و روانشان ماندگار است. زخم‌هایی که شاید سال‌ها بعد، در اتاق روان‌درمانگر، تازه واژه پیدا کنند. والدین وقتی متوجه شدند، نشانه‌ها را دیدند: گریه‌های شبانه، کابوس، ترس از مدرسه، سکوت‌های ممتد. و وقتی سرانجام حرف‌ها به زبان آمد، با دیواری از انکار و بی‌پاسخ‌ماندن روبه‌رو شدند. مدیر مدرسه انکار کرد، مدارک نشان داده نشد، و معلم صرفاً «منتقل» شد؛ گویی کودک تنها خطایی در سیستم بوده که باید بی‌سروصدا پاک شود. اینجا مسئله فقط یک معلم متجاوز نیست. مسئله یک سیستم بی‌قانون و بی‌ضمانت است. سیستمی که در آن کودک هنوز موضوع نیست، بلکه شیء است؛ بی‌حق، بی‌صدا، بی‌پناه. در این سرزمین، قانونی برای حمایت از کودک وجود ندارد که الزام‌آور، اجراپذیر و بازدارنده باشد. آموزش و پرورش، تنها نامی مانده بر دیواری ترک‌خورده؛ و مدرسه، اغلب اولین جایی است که کودک طعم قدرتِ بی‌مهار و خشونت پنهان را می‌چشد. اگر معلم متجاوز است، ساختاری که اجازه می‌دهد او سال‌ها در خلوت نمازخانه در را ببندد، همدست این جنایت است. اگر پدر و مادری از ترس سکوت می‌کند، این جامعه‌ای است که «آبرو» را بر جان کودک ترجیح داده. اگر کودک از حرف زدن می‌ترسد، این ما هستیم که بلد نبودیم به او گوش بدهیم. کودک‌آزاری یک رویداد نیست؛ آینه‌ای‌ست از همه‌ غفلت‌های ما در دل فرهنگی که کودک را جدی نمی‌گیرد، از نظامی که سکوت را پاداش می‌دهد و فریاد را مجازات می‌کند. و زخم‌هایی که امروز در دل آن کودکان مانده، فردا به شکل خشم، ترس، یا بی‌اعتمادی به جامعه برمی‌گردد. کودک، نیاز به امنیت دارد. نه در حرف، که در قانون. نه در شعار، که در نهادهایی با قدرت، با نظارت، با حمایت. و تا آن روز، ما مسئولیم؛ اگر نگوئیم، اگر ننویسیم، اگر نایستیم.

🔸روایتی از رنج خاموش در خیابان‌های شهر ▫️به مناسبت ۱۲ آوریل، روز جهانی کودکان خیابانی

دوازدهم آوریل، روز جهانی آگاهی‌بخشی نسبت به وضعیت کودکان خیابانی است؛ روزی که جهان به یاد می‌آورد هنوز میلیون‌ها کودک در خیابان‌ها زندگی یا کار می‌کنند و از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی خود محروم هستند. این کودکان، که حضورشان در خیابان نه از سر بازی یا کنجکاوی، بلکه نتیجه‌ای از فقر، بی‌عدالتی، بحران‌های اجتماعی و بی‌توجهی ساختارهای حمایتی است، نیازمند توجه و حمایت جدی جامعه هستند.

✍️ یادداشت افخم صباغ؛ مدیرعامل موسسه توانمندسازی مهروماه

متن کامل یادداشت را اینجا بخوانید.

روز جهانی کودکان خیابان

طبق اطلاعات برگرفته از کتاب “پایان دادن به کار کودک در خیابان” در ایران درباره کودکان کار و خیابان و کودکان (درموقعیت‌های) خیابانی آمارهای مختلف و متناقضی اعلام می‌شود. برخی مطالعات مقدماتی حاکی از روند رو به گسترش این پدیده در شهرهای بزرگ ایران است. سیر نزولی دستمزدها و افزایش تورم در چند سال اخیر زمینه را برای فقر بیشتر خانواده‌ها و در نتیجه، افزایش کودکان کار فراهم کرده است. با توجه به وضعیت اقتصادی کنونی، احتمال تداوم این روند صعودی نیز بسیار است. آمارهای رسمی به‌روز نیستند، اما طبق اعلام سازمان بهزیستی سالانه ۶ هزار کودک خیابانی در مراکز این سازمان پذیرش می‌شوند. یونیسف کودکان خیابانی را به دو گروه تقسیم می‌کند: ۱. کودکان در خیابان که در خیابان کار می‌کنند ولی با خانواده و مدرسه در ارتباطند ۲. کودکان خیابان که در خیابان زندگی می‌کنند، با خانواده ارتباطی ندارند و شرایط بسیار دشوارتری دارند عوامل موثر در بروز این پدیده به دو دسته تقسیم می‌شوند: عوامل خانوادگی مانند فقر، خشونت، اعتیاد و بی‌سرپرستی. عوامل ساختاری مانند حاشیه‌نشینی، مهاجرت، جنگ و تبعیض قومی. کودکان باید در امنیت، با حمایت خانواده و جامعه رشد کنند، اما بسیاری از آنها در خیابان در معرض آسیب‌های جدی هستند که اثرات آن تا پایان عمر باقی می‌ماند. پیامدهای اصلی کار و زندگی در خیابان: از بین رفتن کودکی، اختلالات آموزشی، سلامت جسمی و روانی، اعتیاد، بزهکاری، سوءاستفاده، استثمار، و تبعیض جنسیتی وظیفه اصلی حمایت از این کودکان بر دوش دولت‌هاست که با ایحاد شرایط حمایتی و تقویت اقتصاد خانواده‌های کم‌درآمد و حمایت اجتماعی از آنها زمینه‌های بروز این پدیده آسیب‌زا را کمرنگ‌تر کنند. در کنار دولت‌ها خانواده، معلمان و مربیان کودکان و عموم مردم نیز در قبال این کودکان وظیفه مراقبت و حمایت دارند. به امید روزی که همه کودکان از حقوق اولیه خود برخوردار شوند و در خانه‌ و خانواده‌ای امن کودکی‌شان را سپری کنند.

کمپین نوروزی مهروماه

بار دیگر با حمایت و همراهی شما حامیان در کمپین نوروزی مهروماه توانستیم حال و هوای نوروز و شکوفه‌های بهاری را مهمان قلب کودکان و خانواده‌هایشان کنیم. در این مسیر فرصت این را داشتیم تا علاوه بر حمایت‌های مردمی شما از حمایت شرکت‌ها و مجموعه‌‌هایی چون شرکت صنایع غذایی مانا آژانس مسافرتی ایرسا رستورانهای زنجیره ای شیلا شرکت تولیدی صنعتی پرلیت تازیا شرکت طراحی و‌مهندسی ویستا فراز بهره ببریم. قدردان اعتماد و حمایت شما هستیم. به امید روزی که فرصت‌های برابر برای همه افراد جامعه فراهم شود.

گزارش نهایی کمپین “آموزش، امید، تغییر”

کمپین “آموزش، امید، تغییر” پس از یک سال تلاش مداوم با حمایت و همراهی شما به پایان رسید و در این مدت توانستیم بیش از ۷۸٪ از مبلغ نهایی مورد نیاز را تامین کنیم و بار دیگر امید به تغییر و اثرگذاری در قلب‌هایمان پررنگ شد. از همه شما عزیزانی که در این کمپین شرکت کردید و در تغییر شرایط زنان و کودکان در معرض آسیب سهمی داشتید بی‌نهایت سپاسگزاریم و امیدواریم در سال جدید با همراهی و حضور شما سهم بیشتری در این تغییر داشته باشیم.

امیدهای ما دست های ما را به هم گره زده است، نوروز مبارک

دوستان و همراهان گرامی، در حالی سال نو را آغاز می‌کنیم که یاد سالی که گذشت، سنگینی خاصی بر دل‌هایمان دارد. سالی که در آن، بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیش از همیشه سایه‌ی سنگین خود را بر زندگی مردم به ویژه اقشار فرودست، انداخت. سالی که در آن، بسیاری از خانواده ها، با سفره‌هایی خالی‌تر، فشارهای سنگین‌تری را به دوش کشیدند و بسیاری از کودکان، نه در کلاس‌های درس، که در میدان‌های کار و مبارزه برای بقا بزرگ شدند. در سالی که گذشت، بسیاری از کودکان از حق اولیه‌ی خود، یعنی آموزش، بازماندند و شمار آن‌هایی که به جای نشستن پشت نیمکت‌های مدرسه، در کارگاه‌ها، خیابان‌ها و بازارها به کار گماشته شدند، بیشتر شد. نوجوانان و جوانانی که باید در آرزوی ساختن فردایی بهتر باشند، بیش از همیشه با ناامیدی و نداشتن چشم‌اندازی روشن برای آینده مواجه‌اند. اما با وجود تمام این دشواری‌ها، ما همچنان باور داریم که تغییر ممکن است. امید به اینکه دیگر هیچ کودکی برای تامین لقمه‌ای نان، آینده‌اش را در خیابان‌ها و کارگاه‌ها جا نگذارد، امید به اینکه زنانی که در این سال‌ها بار سختی‌ها را بر دوش کشیده‌اند، شاهد روزهایی باشند که حقشان از زندگی نادیده گرفته‌نشود. سال نو را با امید به تغییر، با تعهد به ایستادگی، و با آرزوی جهانی که در آن هیچ کس فراموش نشود، آغاز می‌کنیم. باشد که امسال، سالی باشد برای دیده‌شدن، شنیده‌شدن، و قدم برداشتن به سوی آینده‌ای که در آن ، حق همه برای یک زندگی شایسته به رسمیت شناخته شود. اما این امید تنها در سایه همبستگی و عمل معنا پیدا می کند. ما درمهروماه کنار همه‌ی زنانی که در برابر نبعیض ونابرابری ایستاده‌اند، در کنار تمام کودکانی که رویاهایشان را زیر فشار فقر و ناعدالتی از دست داده‌اند، ایستاده‌ایم. باور داریم که تغییر ممکن است، اگر کنار هم باشیم، سکوت نکنیم، اگر برای ساختن جهانی انسانی تر و برابر تلاش کنیم در این آغاز سال نو، آرزوی ما نه فقط روزهایی روشن‌تر، که عزمی جمعی برای ساختن جهانی عادلانه‌تر است. سال نو مبارک، با امید و همراهی برای ساختن فردایی بهتر موسسه مهر و ماه

روز جهانی مددکاران اجتماعی گرامی باد؛

مددکاران اجتماعی، صدای بی‌صدایان و امید کسانی هستند که در تاریکی رها شده‌اند. آن‌ها با دستانی پر از عشق و قلبی سرشار از تعهد، برای تغییر زندگی‌ها قدم برمی‌دارند. امروز، روز قدردانی از انسان‌هایی است که بی‌وقفه برای عدالت، حمایت و توانمندسازی تلاش می‌کنند. روز جهانی مددکاران اجتماعی گرامی باد؛ به امید دنیایی که در آن هیچ انسانی بی‌پناه نباشد.