بایگانی دسته‌بندی: کار ما

انتخابات همیار دانش‌آموز با شور و شوق زیادی در مهروماه برگزار شد و نشان داد بچه‌ها چقدر دلشان می‌خواهد در کارهای موسسه نقش داشته باشند. مدت‌هاست می‌بینیم که آن‌ها داوطلبانه در کارهای مختلف کمک می‌کنند؛ از کمک‌معلم شدن گرفته تا فعالیت‌های دیگر، و واقعاً هم تأثیر مثبتش را در رفتار و یادگیری‌شان دیده‌ایم.
به همین دلیل تصمیم گرفتیم این مشارکت را در قالب «طرح همیار دانش‌آموز» سامان‌دهی کنیم. از میان داوطلبان، با رأی بچه‌ها چند نفر انتخاب شدند و حالا گام بعدی برگزاری جلسه‌ای است که در آن اول خودشان مشاهده کنند، فکر کنند و از زاویه نگاه کودکانه‌شان ایده بدهند—چون ممکن است چیزهایی را ببینند که ما نمی‌بینیم.
این رویکرد دقیقاً مطابق حق کودکان برای ابراز نظر و مشارکت است؛ حقی که در پیمان‌نامه حقوق کودک بر آن تأکید شده و ما می‌خواهیم واقعاً در مؤسسه اجرا شود، نه فقط در حرف.
قرار است همیارها خودشان فعالیت‌ها را برنامه‌ریزی و میان دانش‌آموزان تقسیم کنند؛ از کار در کتابخانه گرفته تا کمک‌معلمی یا فعالیت‌های بهداشتی و محیط‌زیستی—به‌ویژه با توجه به وضعیت نامناسب کوچه‌ها و اطراف مؤسسه. آن‌ها می‌توانند سفیران کوچک ما برای بهتر شدن محیط باشند.
در جلسات آینده، دوستانی هم همراه‌مان خواهند بود تا این مسیر را با بچه‌ها پیش ببریم. هدف ما فقط تقسیم کار نیست؛ هدف این است که بچه‌ها احساس کنند صاحب صدا هستند و می‌توانند تغییر ایجاد کنند.

عارف (اسم مستعار) پسرک کلاس دومی موسسه است.اولین‌بار که دیدمش، چشماش پر از خشم بود.با همه درگیر می‌شد، می‌زد، فریاد می‌کشید.هیچ‌کس نمی‌تونست باهاش کنار بیاد.دنیایی که ازش اومده بود، پر از درد بود، پر از ترس.برای همین، یاد گرفته بود قبل از اینکه زخمی بشه، خودش زخمی کنه.
یه روز بعد از یه دعوای حسابی، وقتی سعی کردم آرومش کنم، گفتم:«یادته گفتم قبل از هر کاری نفس عمیق بکش؟»وسط حرفم پرید و گفت:«خانم، من با این چیزا خوب نمی‌شم… من باید بزنم تا حالم خوب شه!»اون جمله، صدای تمام زخماش بود.
از همون‌جا شروع کردیم.قدم به قدم، بازی به بازی، تا کم‌کم یاد گرفت خشمش رو زمین بذاره.ما براش شدیم پناه.جایی که بتونه بازی کنه، خودش باشه، بدون ترس، بدون قضاوت.و کم‌کم خبر رسید: «عارف دیگه مثل قبل بچه‌ها رو نمی‌زنه.»همین جمله برای من یعنی یه دنیا تغییر.
اما لحظه‌ واقعیِ تغییر یه روز معمولی اتفاق افتاد.زنگ تفریح بود. داشتم از حیاط رد می‌شدم که عارف و دوستاش با ذوق از در بیرون دویدن.اون نفر اول بود.تا منو دید، با تمام وجود دوید سمتم، منو بغل کرد و گفت:«خانم، ما خیلی شما رو دوست داریم. دلم براتون تنگ شده بود!»
با اینکه همون صبح دیده بودمش، اون جمله دلم رو لرزوند.اون لحظه فهمیدم همه‌ این بچه‌ها فقط دنبال یه چیزن:یه پناه امن.یکی که بشنوه‌شون،باهاشون بازی کنه،بهشون بگه «تو دیده می‌شی، تو ارزشمندیو حالا داریم می‌بینیم دنیای عارف چقدر قشنگ‌تر شده؛به‌جای دعوا، بازی می‌کنه،به‌جای خشم، محبت می‌کنه،و روزها براش روشن‌تر و آروم‌تر شدن.با تمام وجودم می‌گم: من این تغییر رو دیدم.و این یکی از قشنگ‌ترین صحنه‌های زندگی من بود.
این روایت رو امروز خودم نوشتم،چون دلم خواست یادآوری کنم که بچه‌ها فقط به «امنیت» نیاز دارن،به جایی که شنیده بشن،به کسی که پناهشون باشه.کاش دنیا رو برای بچه‌ها جای امن‌تری بسازیمبا مهربونی، با شنیدن، با پناه بودن.

آموزش، یکی از بنیادی‌ترین حقوق کودکان و مهم‌ترین ابزار توانمندسازی آن‌هاست. اما در عین حال، سازوکاری‌ست که می‌تواند نابرابری‌های اجتماعی را بازتولید کند یا آن‌ها را در هم بشکند.

مدرسه جایی‌ست که کودکان، نه‌تنها خواندن و نوشتن، بلکه احساس ارزشمندی، اعتمادبه‌نفس و جایگاه خود را در جامعه تجربه می‌کنند. وقتی کیفیت آموزش به طبقه‌ی اقتصادی، محل زندگی یا تابعیت کودک وابسته است، آموزش دیگر ابزار برابری نیست، بلکه خود به عامل تبعیض تبدیل می‌شود.

در ایران امروز، آموزش طبقاتی، محرومیت کودکان مهاجر از تحصیل، و بی‌توجهی به نقش دولت در تأمین آموزش رایگان و باکیفیت، سه نشانه‌ی روشن از بحرانی ساختاری در عدالت آموزشی‌اند.

به همین دلیل، در هفته‌ی ملی کودک، انجمن‌های فعال در حوزه‌ی کودک در نشستی با عنوان«آموزش برای همه کودکان: عدالت، موانع و چشم‌انداز» به بررسی ابعاد این مسئله خواهند پرداخت.

این نشست در سه محور برگزار می‌شود:

۱. عدالت آموزشی و آموزش طبقاتی؛ سخنران: محمد دارکش

۲. آموزش دولتی و نقش دولت در آموزش کودکان؛ سخنران: فاطمه مقدسی

۳. پنل اشتراکی؛ گفت‌وگو با چهار معلمی که سال‌ها برای آموزش کودکان کوشیده‌اند.

در آخرین روزهای تابستان، همراه با کودکان و مربیان مهروماه گرد هم آمدیم تا جشن کوچکی از خلاقیت و تلاش‌های تابستانی را برگزار کنیم.

در این جشن، آثار هنری کودکان – از سفالگری تا نقاشی و نواختن موسیقی – به نمایش گذاشته شد و هر گوشه‌ای از حیاط موسسه پر از شور و هیجان بود. با هنرنمایی این کودکانمان که حالا هنرمند شدند و همراه با موسیقی و جشن و خوراکی‌ها، لحظاتی سرشار از شادی و شعف را کنار هم سپری کردیم.

این روز دوباره به ما یادآوری کرد که هر کودک، با خلاقیت و تلاش خود، می‌تواند دنیای اطرافش را روشن‌تر کند و قلب ما را گرم‌تر. این تابستان را با هنر و خنده به پایان می‌رسانیم و پاییز با امید و خلاقیت آغاز می‌شود…

@mehromahngo