آموزش برای همه کودکان

آموزش، یکی از بنیادی‌ترین حقوق کودکان و مهم‌ترین ابزار توانمندسازی آن‌هاست. اما در عین حال، سازوکاری‌ست که می‌تواند نابرابری‌های اجتماعی را بازتولید کند یا آن‌ها را در هم بشکند.

مدرسه جایی‌ست که کودکان، نه‌تنها خواندن و نوشتن، بلکه احساس ارزشمندی، اعتمادبه‌نفس و جایگاه خود را در جامعه تجربه می‌کنند. وقتی کیفیت آموزش به طبقه‌ی اقتصادی، محل زندگی یا تابعیت کودک وابسته است، آموزش دیگر ابزار برابری نیست، بلکه خود به عامل تبعیض تبدیل می‌شود.

در ایران امروز، آموزش طبقاتی، محرومیت کودکان مهاجر از تحصیل، و بی‌توجهی به نقش دولت در تأمین آموزش رایگان و باکیفیت، سه نشانه‌ی روشن از بحرانی ساختاری در عدالت آموزشی‌اند.

به همین دلیل، در هفته‌ی ملی کودک، انجمن‌های فعال در حوزه‌ی کودک در نشستی با عنوان«آموزش برای همه کودکان: عدالت، موانع و چشم‌انداز» به بررسی ابعاد این مسئله خواهند پرداخت.

این نشست در سه محور برگزار می‌شود:

۱. عدالت آموزشی و آموزش طبقاتی؛ سخنران: محمد دارکش

۲. آموزش دولتی و نقش دولت در آموزش کودکان؛ سخنران: فاطمه مقدسی

۳. پنل اشتراکی؛ گفت‌وگو با چهار معلمی که سال‌ها برای آموزش کودکان کوشیده‌اند.

روز جهانی معلم گرامی باد

روز جهانی معلم را تبریک می‌گوییم به معلمانی که در دلِ تنگناها، چراغِ دانایی را خاموش نمی‌کنند، به آنان که کلاس‌شان گاهی سایه‌ درختی است، گاهی اتاقی کوچک با نوری کم، اما دلی روشن‌تر از هر سپیده.

این فرصت را غنیمت می‌شماریم برای تقدیر از معلم‌های مهروماه که باور زنده‌ عشق به کودکانند؛ همان عشقِ بی‌مرزی که آموزش را از دلِ محدودیت می‌رویاند.

زن‌کشی باید متوقف شود

نام زنان مدام در اخبار حوادث تکرار می‌شود؛ یکی برای به دنیا آوردن فرزند دختر کشته می‌شود، دیگری برای ارتباط با مادر طلاق‌گرفته‌اش. دختری در تاکسی اینترنتی با ضربات چاقو جان می‌دهد و زنی کنار سفره ناهار سر بریده می‌شود… آنان بی‌پناه‌اند، در همه مختصات جامعه. فهرست قربانیان هر روز بلندتر می‌شود و حافظه جمعی دیگر توان هضم این حجم از مرگ را ندارد. زنانی که روزگاری همسر، مادر یا دختر بودند، حالا به نام‌هایی در ستون حوادث تقلیل یافته‌اند؛ بی‌صدا، بی‌دفاع، بی‌پناه.
این قتل‌ها تصادفی نیستند؛ فاجعه‌ای‌اند ساختاری، ریشه‌دار و مزمن، زاده‌ی قوانینی که تبعیض را مشروعیت می‌بخشند و نظام قضایی‌ای که مجرمان را در پناه ماده‌ها و تبصره‌ها رها می‌کند. در کمتر از سه ماه نخست سال ۱۴۰۴، دست‌کم چهل زن به بهانه‌های «ناموسی» جان باخته‌اند؛ و در سال گذشته، بیش از ۱۳۰ زن و دختر قربانی خشونت خانگی یا قتل‌های خانوادگی شدند. این ارقام، صرفاً عدد نیستند؛ نشانه شکست نظامی‌اند که از عدالت تهی شده و خشونت را در دل جامعه نهادینه کرده است.
ادامه‌ی این وضعیت، فقط جان زنان را نمی‌گیرد؛ بنیان خانواده‌ها را فرو می‌پاشد. کودکانی که شاهد قتل مادران‌شان‌اند، با کابوس‌های مزمن و زخم‌های روانیِ مادام‌العمر بزرگ می‌شوند. مردانی که در فرهنگی خشونت‌پرور رشد می‌کنند، خود به بازتولید همان چرخه بدل می‌شوند. جامعه‌ای که به مرگ زنانش عادت کند، دیر یا زود به مرگ انسانیت خو می‌گیرد. قتل‌های ناموسی نه فقط جنایت علیه زنان، که هشداری‌اند برای آینده‌ی اجتماعی که در آن ترس، شرم و سکوت جای عشق، عدالت و امنیت را گرفته است.

زن‌کشی باید متوقف شود

قتل‌های ناموسی، فاجعه‌ای ساختاری‌اند؛ زاده‌ی قوانینی که تبعیض را مشروعیت می‌دهند و سکوتی که چرخه خشونت را تکرار می‌کند.

مهر و ماه به روایت تصویر در شهریور 1404

در روزهای شهریور، همراه کودکانی بودیم که هر لحظه‌شان با بازی، یادگیری و کشف دنیا رنگ گرفت. آن‌ها در فضایی امن توانستند آزادانه تجربه کنند، بخندند و معنای بودن کنار یکدیگر را لمس کنند.

در کنار زنانی بودیم که با اراده و امید، مسیر آموزش را رها نکردند و با گام‌های استوار برای فردایی بهتر تلاش کردند.

این گزارش تصویری، بازتابی است از لحظه‌های ساده اما پرارزش؛ لبخندهایی که دل را روشن می‌کنند، دستانی که به هم پیوسته‌اند و امیدی که همچنان در پایان تابستان زنده و جاری است.

جشن آغاز سال تحصیلی جدید

امسال هم توانستیم با حمایت شما، کودکانی را راهی کلاس درس کنیم و برای دسترسی آن‌ها به حقوق ابتدایی‌شان تلاش کنیم.

هر لبخند در آستانهٔ مدرسه، یادآور این است که با هم می‌توانیم رویای آموزش و شادی را برای همه کودکان زنده نگه داریم؛ تا هیچ کودکی پشت درهای کلاس درس نماند و شوق کودکی‌اش را با یادگیری و دوستی جشن بگیرد.

 

✍️ برای برابری در آموزش، همین امروز صدای کودکان باشیم

آموزش پیش‌دبستانی، آغاز راه رشد و یادگیری کودکان است. اما امروز هزاران کودک ۶ ساله در ایران به‌دلیل هزینه‌های سنگین از این حق محروم‌اند. نابرابری از همین‌جا شروع می‌شود؛ از نخستین قدمی که کودک باید به کلاس بردارد.
ما، جمعی از نهادهای مدنی و فعالان حوزه کودک، پویش ملی «حق آموزش برابر برای همه کودکان ۶ ساله» را آغاز کرده‌ایم تا مطالبه کنیم:

✅ آموزش پیش‌دبستانی برای همه رایگان و اجباری شود.
📢 با امضای این کارزار، به ما بپیوندید و کمک کنید صدایمان بلندتر شود:

https://www.karzar.net/255639

🔻گرانی لوازم‌التحریر؛ تهدیدی پنهان برای کودکی و آینده جامعه

هر ساله با فرارسیدن مهر، شور و هیجان خرید لوازم‌التحریر یکی از خاطرات جمعی خانواده‌های ایرانی است. اما امسال، به جای این هیاهو، سکوتی سنگین در بازار حکم‌فرماست. رشد ۲۰ تا ۳۰ درصدی قیمت‌ها به روایت رئیس اتحادیه لوازم‌التحریر و کتاب‌فروشان ارومیه، نشانه‌ای است از بحرانی که نه فقط اقتصاد خانواده‌ها، بلکه آینده آموزش کشور را نشانه گرفته است.
از زاویه‌ای تحلیلی، گرانی لوازم‌التحریر صرفاً یک افزایش قیمت مقطعی نیست؛ بلکه نمایانگر شکاف‌های عمیق‌تری است. آموزش زمانی می‌تواند «حق همگانی» باشد که ابزارهای پایه‌ای آن برای همه قابل دسترس باشد. فرزین محمدی، کارشناس آموزش، به درستی تأکید می‌کند که کمبود وسایل تحصیلی، فراتر از یک مسأله اقتصادی، بر روحیه دانش‌آموزان و کیفیت یادگیری آنان اثر می‌گذارد. کودکی که از دفتر و مداد محروم است، عملاً از بخشی از فرآیند یادگیری کنار گذاشته می‌شود.
اما پیامدهای این وضعیت به اینجا ختم نمی‌شود. پروانه خورشیدی، جامعه‌شناس، از اصطلاح «ترک تحصیل پنهان» استفاده می‌کند تا نشان دهد چگونه بسیاری از خانواده‌ها به جای فرستادن فرزندانشان به مدرسه، آن‌ها را روانه بازار کار می‌کنند، بدون اینکه به طور رسمی ترک تحصیل اعلام شود. این روند نه تنها حق آموزش کودکان را سلب می‌کند، بلکه با افزایش کودکان کار، استثمار آنان و محرومیت دائمی از فرصت‌های برابر اجتماعی همراه است.
تحصیل یکی از ابزارهای اصلی خروج از فقر است. هرچه دسترسی به آموزش سخت‌تر شود، چرخه فقر در خانواده‌ها تداوم پیدا می‌کند و به نسل‌های بعدی منتقل می‌شود. بی‌سوادی و کم‌سوادی نیز بیکاری، اعتیاد، بزهکاری و طرد اجتماعی را تقویت می‌کند. این یعنی محروم کردن کودکان امروز، هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی سنگینی برای فردای کشور دارد.
در چنین شرایطی، حق تحصیل به عنوان یکی از بدیهی‌ترین حقوق کودک باید در صدر اولویت‌های سیاست‌گذاران قرار گیرد. همان‌طور که خورشیدی هشدار می‌دهد، انتخاب بین «نان شب» و «دفتر و مداد» فقط یک تصمیم خانوادگی نیست؛ بلکه شاخصی از شکست سیاست‌های حمایتی و تورم مهارنشده است.
اگر مسئولان همچنان به آموزش به چشم هزینه نگاه کنند و نه سرمایه‌گذاری، جامعه در آینده با بحران‌هایی پیچیده‌تر روبه‌رو خواهد شد: شکاف طبقاتی عمیق‌تر، کاهش سرمایه انسانی و افزایش آسیب‌های اجتماعی. گرانی لوازم‌التحریر شاید در مقیاس فردی کوچک به نظر برسد، اما در مقیاس ملی زنگ خطری است برای آینده‌ای که در آن عدالت آموزشی بیش از پیش رنگ می‌بازد.

صلح را تمرین کنیم، نه فقط آرزو

صلح را تمرین کنیم، نه فقط آرزو

وقتی کودکان در امنیت، احترام و برابری بزرگ می‌شوند، بذر صلح در جهان کاشته می‌شود.

حقوق کودک — از آموزش و بهداشت تا شنیده‌شدن صدای‌شان — پایه‌های دنیایی آرام و پایدار است.

بیایید از خودمان شروع کنیم: با کلامی مهربان با کودکان، گوش‌دادن واقعی و رفتار مهربان، فضای زندگی کودکان را امن‌تر و انسانی‌تر کنیم.

خبرنامه مهروماه در سال ۱۴۰۳

با وجود همه دشواری‌ها و بحران‌های جامعه در سال ۱۴۰۳ توانستیم با شما همچنان در کنار زنان و کودکان در معرض آسیب جامعه بمانیم و لحظه‌ای در ادامه مسیرمان تردید نکنیم. همچون سال‌های گذشته، فعالیت‌های موسسه مهروماه در سه محور اصلی آموزش، مددکاری اجتماعی و حرفه‌آموزی برنامه‌ریزی و اجرا گردید‌.
در خبرنامه مهروماه در سال ۱۴۰۳ می‌توانید بیشتر با فعالیت‌هایی که در سال گذشته با حمایت و حضور شما انجام داده‌ایم آشنا شوید.