موضوع کار کودک در ایران پدیده‌ای چند وجهی و متاثر از عواملی در سطوح مختلف است که برای پایان دادن به آن، نیاز به بررسی همه عوامل در همه ابعاد آن می‌باشد.
عمده ترین اشکال کار کودک و بهره‌کشی از کودکان را می‌توان در جوامع روستایی و شهری به صورت کار در مزارع و کشتزارها، قالی بافی، پادویی و شاگردی، کار در کارگاه‌ها، کار خانگی و یا کار در خیابان مانند دست فروشی، جمع‌آوری ضایعات، شستشوی اتومیبل، باربری و …تعریف کرد.
پایان دادن به کار کودکان شدنی و امکان پذیر است اگر برای آن عزمی جدی توام با مسئولیت‌پذیری در میان مسئولان و مشارکت مردمی و همراهی جامعه مدنی باشد. این مهم میسر نمی‌شود مگر با برنامه‌ریزی دقیق بر اساس شناخت کامل موضوع در همه ابعاد آن چه به لحاظ ریشه‌های کار کودک و پیامدهای آن و بررسی دلایل شکست طرح‌های گذشته دولتی و استفاده از تجارب موفق جامعه مدنی و درکنارآن الگو گرفتن ازتجارب کشورهایی که در کاهش کار کودک موفقیت‌هایی داشته‌اند.
چنین مسئولیتی بر عهده سازمان‌های دولتی و نهادهای عمومی است تا با شناخت صحیح وضعیت، وضع قوانین مناسب، برنامه‌ریزی صحیح و اجرای درست قوانین و راهکارها، کار کودکان را پایان بخشند. اما تجربه چندین سال فعالیت در این حوزه نشانگر نبود عزم جدی و برنامه‌ای کارآمد در این خصوص در بین مسئولین و متولیان امر است. با توجه به ماموریت سازمانی موسسه مهروماه در جهت کاهش آسیب‌های اجتماعی و بخصوص کودکان کار، موضوع حذف کار کودک از اولویت بالایی برخوردار بوده و با ایجاد فرصت همکاری با موسسه رحمان که دارای تجارب بسیار گرانبهایی در مسائل اجتماعی است، این دو موسسه توانستند پروژه بررسی راه‌های اقدام عملی برای حذف کار کودک را با هم شروع کنند.
جلسات متعددی بین کارشناسان دو موسسه برگزار گردید و با توجه به تفاوت‌های زیاد انواع کار کودک و عدم امکان بررسی همه انواع آن در یک پژوهش، موضوع حذف کار کودک در خیابان با نگاهی ویژه به تهران انتخاب گردید. پس از جلسات مشاوره، قرار بر همکاری با آقای دکتر روشنفکر که از اساتید و پژوهشگران به نام مسائل اجتماعی هستند، گردید. در نهایت ابتدای سال 1400 این پروژه با تیمی متشکل از آقای دکتر پیام روشنفکر( به عنوان مشاور طرح)، جلوه جواهری و کاوه مظفری(مجریان طرح) و دلارام علی و نیکزاد زنگنه (همکاران طرح) آغاز گردید.
در اواخر پروژه بنا به ضرورت همراهی و هم‌افزایی تشکل‌های حوزه کارکودک در تحلیل چند بعدی مسئله، طرح به گونه‌ای تنظیم شد که امکان بهره‌‌گیری از همراهی دیگر متخصصان و سازمان‌های مردم‌نهاد فعال حوزه کودک نیز فراهم گردد.
کتاب “پایان دادن به کار کودک در خیابان” حاصل نهایی این طرح است. این طرح علاوه بر آنکه توانست به یکی از مهمترین دغدغه‌های فعالان کودکان در جهت راهگشایی برای دستیابی به حذف کار کودک پاسخی داده باشد، بلکه توانست نمونه موفقی در پیوند حوزه عمل و اندیشه باشد. در تقاطع تجارب میدانی فعالان حوزه کارکودک از یک سو و تجارب و نظرات فعالان حوزه نظر و اندیشه از سوی دیگر می توان امیدوار به دستیابی به روزنه‌های بیشتری برای حل معظلات اجتماعی بود.
بی شک یکی از دستاوردهای مهم این طرح، هم‌اندیشی و هماهنگی تشکل‌های فعال حوزه کودک برای رسیدن به یک خواست مشترک است. همکاری با موسسه وزین و تاثیرگذار رحمان تجربه بسیار گرانبهایی برای موسسه مهروماه بوده و امید که با ایجاد فرصت‌های بیشتر به این همکاری ادامه داد.
به امید رسیدن به روزی که که کودکان کودکی کنند.
