معرفی موسسه
ایده موسسین مرکز توانمندسازی مهروماه تلاش در جهت بهبود وضعیت زنان و کودکان از طریق آموزش و حرفه آموزی می باشد و اعتقاد برآن دارد که هرگونه تغییر برای مقابله با مشکلات و شرایط زندگی تنها از طریق مشارکت افراد امکان پذیر می باشد.
هدف این مرکز بهبود شرایط زندگی مخاطبان نه به قصد تغییر کلی سازمان زندگی آنان بلکه با استفاده از مشارکت ساکنین محل و شناسایی اولویت های مورد نیاز آنان از طریق خو د افراد می باشد. در اصل این مرکز تنها تسهیل گر در امور بوده، لیکن متناسب با ظرفیت و در شرایط مشخص و مورد نیاز کنشگر نیز خواهد بود.
به عبارتی تلاش موسسه برآن است که با آموزش در عرصه های مختلف مردم محل بتوانند خود مداخله در تغییر شرایط را هدایت نمایند و این مرکز تنها به عنوان حلقه مفقوده در رساندن آنان به خود آگاهی باشد.
لذا سعی بر آن دارد که با آموزش مربیان محلی و تربیت تسهیل گرانی از میان آنان هدایت و گسترش نهاد هایی مشابه مرکز توانمند سازی مهر و ماه را هموار گرداند.
گروه هدف
گروه هدف این طرح شامل:
1- کودکان آسیب دیده و یا در معرض آسیب مانند کودکان کار و کودکان بازمانده از تحصیل
2- زنان آسیب دیده و در معرض آسیب
دلایل انتخاب گروه اول
مشاهدات انجام شده در طی یک سال گذشته نشان از آن دارد که متاسفانه برخی از خانواده ها به علت مشکلات مالی و یا دیدگاههای فرهنگی و در برخی موارد نبود مرکز آموزشی (راهنمایی و دبیرستان) در محل از ادامه تحصیل کودکان به ویژه دختران بعد از تحصیلات ابتدایی و یا حداکثر تا پایه راهنمایی جلوگیری کرده اند. لذا بخش وسیعی از این کودکان به علت نداشتن موقعیت مناسب و یا عدم امکان حضور در مدارس در خانه ها رها شده اند و یا مشغول به کار شده اند.
ویژگی های گروه اول:
1- داشتن حداقلی از سواد خواندن و نوشتن
2- جوان بودن و داشتن آیندهای برای زندگی مطلوب
3- برخوردار از شوق و استعداد بالا برای یادگیری
۴- مادران و همسران آینده
۵- امید و داشتن آرزو و تصوری از آینده
4- امکان تاثیرگذاری بر روی دیگر کودکان محل و افراد
دلایل انتخاب گروه 2
1- مسئولیت مادر بودن در خانواده
۲- مسئول اصلی تربیت و پرورش فرزندان تربیت
۳- داشتن انگیزه مالی و کسب درآمد
۴- برخوردار از مهارتهای بالفعل و بالقوه برای کسب اشتغال
۵- سرپرست خانواده
مرکز توانمندسازی مهروماه بر این باور است که جذب مخاطبان نیازمند توجه به موارد زیر می باشد:
- شناخت صحیح از موقعیت های اجتماعی فرهنگی و محلی مخاطبان
- برنامه ریزی
- اجرای مناسب شامل:
- 1- ساختار مناسب
- 2- کادر مجرب
- 3- پایش کارکردها
- 4- ایجاد اعتماد در بین افراد
- 5- آموزش مبتنی بر مواد بند 1
- 6- ایجاد چشم اندازهای واقع بینانه در زندگی مردم
- 7- اعتقاد به مشارکت مردم
ساختار مشورتی
برمبنای این اندیشه ها و اهداف، خدمات این مؤسسه در بخش های توانمندسازی حرفه ای، آموزشی، مددکاری و مشاوره – تفریحی شکل گرفته و در کنار برنامه ریزی این اقدامات، پایش مداومی به صورت نظارتی برعملکرد و تصحیح فرآیند عملکرد از طریق کمیسیون های تخصصی مشورتی متشکل از کارشناسان مجرب و آگاه به موضوع و غیر اجرایی در پروژه صورت می گیرد.
تعریف توانمند سازی
توانمندسازی فرآیند پیوست هایی است که طی آن افراد یک جامعه از نوعی خود اعتمادی برخوردار می شوند و طی زمان قادر به ارزیابی درست و شناخت واقعی از خویش می شوند و از توانایی ها و قابلیت ها برای رسیدن به هدفهای خود آگاه می شوند.
به طور کلی توانمند سازی زنان از دو طریق میسر می شود:
الف ) حذف عواملی که مانع از فعالیت زنان می شود
ب) افزایش توانایی و قابلیت آنان
باتوجه به این دو طریق معیارهای کلی حقوقی در جهت توانمند سازی زنان شکل مشخصی پیدا می کند. اولین طریق در مورد حذف عواملی است که مانع از فعالیت زنان می شود در این مورد می توان به خلاء های قانونی که موجب عدم فعال بودن زنان در ایران می شود اشاره کرد:
1) عدم حضور فعال زنان در سیاست گذاری مستقیم دولتی و غیر دولتی – اداری و غیره اداری
2) حذف باورهای سنتی
3) حذف خشونت علیه زنان
شاید به جرات بتوان گفت که امحای خشونت علیه زنان ضرورتی برای توانمند سازی و سلامت زنان است.
دومین طریق افزایش توانایی و قابلیت زنان است که در این مورد می توان معیارهای ذیل را مورد توجه قرار داد:
1) آگاهی و آموزش زنان
2) قرار دادن توانمند سازی زنان در راس امور و مسایل
اقدامات اجرایی
به منظور رسیدن به اهداف این موسسه راهکارهای عملی ذیل پیگیری می شوند:
آموزش: رسمی، فنی حرفه ای، مهارت های زندگی، پرورش مربیان محلی
توانمندسازی: استعدادیابی، تقویت مهارت های ارتباطی و تشکیل گروه های حرفه ای
مددکاری: شناسایی گروه هدف و نیازهای محلی و معضلات اجتماعی و اقدامات حمایتی در حدتوان و برنامه ریزی برای کمک به مددجویان
تفریحی: ایجاد همبستگی در گروه های مخاطب، آشنایی با محیط های جدید و آموزش های ضمن تفریح
گروه آموزش
-آموزش به عنوان یکی از گروه های اصلی در این مرکز نقش بسزایی در فرآیند توانمندسازی ایفاء میکند آموزش به 2 بخش آموزش رسمی و آموزش غیر رسمی تقسیم می شود:
1- آموزش رسمی شامل:
برگزاری دوره های سوادآموزی، زبان برای گروه زنان و کلاسهای دروس تحصیلی برای امکان ادامه تحصیل دختران بازمانده از تحصیل و همچنین کلاسهای زبان و آموزش خلاقیت مانند نقاشی و بازیگری و قصه خوانی برای کودکان می باشد.
2- آموزش غیر رسمی:
آموزش های غیر رسمی یکی از مهمترین ابزارها در توان افزایی افراد مخاطب طرح است. برخی از افراد ساکن در محل به علت فقر و یا عدم امکانات از ابتدایی ترین آموزش های فردی و اجتماعی برخودار نیستند لذا با توجه به اهمیت این امر، کلاس های مهارت زندگی، آموزش بهداشت عمومی و بخصوص زنان،کارگاهای آموزشی موردی. برای رفع این محرومیت که تاثیر بسزایی در بازگشت اعتماد به نفس زنان و دختران دارد، در این موسسه ایجاد گردیدند. لازم به توضیح است که برخی از این آموزش ها به جهت آسیب های موجود در محل از چنان اهمیتی برخوردار است که شاید لازم باشد دیگر افراد خانواده از جمله همسران و فرزندان را نیز پوشش دهد. (آموزش در رابطه با اعتیاد، ایدز و…)
آموزش های زیر بر اساس اهمیت و ضروریات موجود از طرف گروه آموزش برنامه ریزی و اجرا می شوند:
گروه حرفه آموزی و توانمندسازی حرفه ای
حرفه آموزی و یا مهارت آموزی به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر توانمندسازی دختران و زنان امری بدیهی و مورد تایید همه گروههای درگیر در این عرصه است. در این بخش باید بر یک نکته بسیار ضروری تاکید ورزید و آن این است که از کوچک ترین مهارت های موجود در این گروه جهت راهیابی آنان به عرصه بازار استقبال نمود. از آنجا که نقش اقتصادی زنان در کار خانگی دیده نمی شود و برطبق نظر بسیاری از کارشناسان اقتصادی در صورت قیمت گذاری بر کار انجام شده در خانه ها از سوی زنان با رقم قابل ملاحظه ایی روبرو خواهیم بود لذا لازم است در این خصوص توان موجود را ارزیابی و برای توانایی های موجود برنامه ریزی کنیم. مشاغل خانگی از قبیل آشپزی و یا نگهداری از فرزندان و یا تولیدات دستی از این دسته مشاغل می باشند که با دادن آموزش های لازم، سرمایه گذاری، بازاریابی، تبلیغات و ایجاد زمینه کار برای آن می تواند درآمد قابل ملاحظه ایی را برای این گروه از زنان به بار آورد.
گروه حرفه آموزی شامل بخش های زیر می باشد:
1- گروه آموزش مشاغل
2- گروه تشکیل گروه های کار (تعاونی)
3- گروه بازاریابی و تبلیغات
مجددا براین نکته تاکید می نماییم که هدف این گروه ایجاد کارگاه و یا دادن دستمزد نیست بلکه ما درصدد هستیم که با آموزش حرفه، کمک به ایجاد شغل و کمک به ایجاد گروه های کاری به زنان، ماهی گیری را یاد بدهیم. بنابراین نقش ما در این فرآیند تنها به عنوان تسهیلگر است و نه کارفرما
وظایف گروه آموزش حرفه
1- پذیرش مددجویان از طریق مددکاری
2- برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت جهت مددجویان
3- تهیه ابزار و تجهیزات لازم جهت آموزش
4- انتخاب مربیان لازم جهت آموزش حرفه
- در این راستا با برپایی کلاسهای آموزشی خیاطی ، زیور آلات ،بافتنی و صنایع دستی دیگر سعی بر پوشش دادن به قسمتی از اهداف موسسه شده است. لازم به توضیح است که بخشی ازاین حرفه آموزی ها به بار نشسته و با پیوند به مراکز عرضه کالا، امکان فروش و چشیدن طعم دستمزد ناشی از کار برای بخشی از زنان مخاطب فراهم شده است.
- بخش مهم دیگری که در توانمندسازی به آن پرداخته شد، ایجاد کارگاه خیاطی حرفه ای است که با تولیدات خود و فروش آن توانسته کمک بزرگی به این هدف نماید. در این کارگاه با دوخت سفارش های بازار سعی بر پرورش نیروی حرفه ای بازار و همچنین ایجاد کار برای نیازمندان شده است.
گروه مددکاری
1- شناسایی افراد از 3 طریق (1- خود معرف 2- معرفی از سوی سازمانهای مستقر در محل 3-شناسایی در حین فرایند و یا از طریق دیگر مددجویان)
2- تعیین نیازها
3- ارجاع به واحد ذیربط جهت برآورد نیازها (شاملی مشاوره، آموزش و حرفه آموزی)
4- پیگیری وضعیت مددجو از هریک از گروه ها
در این بخش با شناسایی مددجوها و بعضا انجام بازدید منزل و همچنین تشکیل جلسات مشاوره های فردی و گروهی با کارشناسان مربوطه به صورت مرتب و حمایت های موردی مورد تایید مددکار فعالیت هایی صورت گرفته است که در گزارش به آن خواهیم پرداخت.